ไขความลับคุณภาพข้าวหอมมะลิไทย จาก OASIS: กับวิธีตรวจสอบข้าวสุกที่ต้มในน้ำเดือดตามมาตรฐาน PURITY
ข้าวหอมมะลิไทย เรียกได้ว่าเป็นหนึ่งในสินค้าส่งออกที่สร้างชื่อเสียงให้กับประเทศไทยไปทั่วโลก ด้วยความหอมที่เป็นเอกลักษณ์และรสชาติที่นุ่มอร่อย แต่เคยสงสัยกันไหมว่า กว่าจะได้ข้าวหอมมะลิคุณภาพดีที่ส่งตรงถึงมือผู้บริโภค มีกระบวนการตรวจสอบที่พิถีพิถันอย่างไร?
วันนี้เราจะพาไปเจาะลึกหนึ่งในวิธีการตรวจสอบคุณภาพข้าวที่สำคัญ นั่นคือ “วิธีตรวจสอบเมล็ดข้าวสุกที่ต้มในน้ำเดือด” ซึ่งเป็นวิธีมาตรฐานที่ใช้ในการวินิจฉัยลักษณะของข้าว โดยเฉพาะการตรวจสอบ จุดสีขาว ของแป้งที่ปรากฏในเมล็ดข้าว เพื่อให้แน่ใจว่าข้าวที่ได้นั้น ไม่สุกสมบูรณ์ หรือ สุกสมบูรณ์ และที่สำคัญคือต้อง ไม่ใช่ข้าวหอมมะลิไทย หากพบว่ามีลักษณะดังกล่าว
หัวใจสำคัญของวิธีนี้คือการจำแนกข้าวที่ยังคงมีส่วนที่เป็นไตแป้งสีขาวขุ่นอยู่ภายในเมล็ดหลังการต้ม ซึ่งบ่งชี้ว่าเป็นข้าวที่ยังไม่สุกสมบูรณ์ หรืออาจเป็นข้าวต่างชนิดปะปนมา ไม่ใช่ข้าวหอมมะลิแท้ 105 ที่ได้มาตรฐาน

ขั้นตอนการตรวจสอบอย่างละเอียด
เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่แม่นยำและเป็นไปตามมาตรฐาน PURITY ข้าวหอมมะลิ 105 มีขั้นตอนการตรวจสอบดังนี้:
- เก็บตัวอย่างข้าวเปลือก: เริ่มจากการสุ่มเก็บตัวอย่างข้าวเปลือกจากแหล่งที่ต้องการตรวจสอบ เพื่อให้ได้ตัวแทนของคุณภาพข้าวทั้งหมด
- วัดความชื้น: นำตัวอย่างข้าวเปลือกที่ได้มาวัดระดับความชื้น ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อคุณภาพการหุงต้ม
- ชั่งน้ำหนักก่อนกะเทาะ: ชั่งน้ำหนักของข้าวเปลือกตัวอย่างก่อนนำไปผ่านกระบวนการกะเทาะเปลือก
- กะเทาะข้าวเปลือก 2 ครั้ง: นำข้าวเปลือกเข้าเครื่องกะเทาะเพื่อเอาเปลือกออก โดยทำซ้ำ 2 ครั้งเพื่อให้ได้ข้าวกล้องที่สมบูรณ์
- หลังกะเทาะได้เป็นข้าวกล้อง: ผลลัพธ์ที่ได้จากขั้นตอนนี้คือข้าวกล้อง ที่พร้อมสำหรับกระบวนการคัดเลือกต่อไป
- คัดข้าวพันธุ์อื่นปน: ทำการคัดแยกเมล็ดข้าวพันธุ์อื่นที่อาจปะปนมากับข้าวหอมมะลิด้วยสายตา เพื่อความบริสุทธิ์ของตัวอย่าง
- หลังจากนั้น นำข้าวมาขัดขาว: นำข้าวกล้องที่คัดแล้วมาผ่านกระบวนการขัดขาว เพื่อให้ได้เมล็ดข้าวสารสีขาวนวล
- ทำการสุ่มเลือกเมล็ดข้าวที่สมบูรณ์ 105 เมล็ด: คัดเลือกเมล็ดข้าวสารที่สมบูรณ์ ไม่มีรอยแตกหัก จำนวน 105 เมล็ด เพื่อใช้เป็นตัวอย่างในการทดสอบ
- นำมาต้มในน้ำเดือด ประมาณ 16 นาทีครึ่ง: นำเมล็ดข้าวที่คัดเลือกไว้ไปต้มในน้ำเดือดที่ควบคุมเวลาอย่างแม่นยำ
- นำข้าวที่ต้มสุก มาจัดเรียง 100 เมล็ด: หลังจากต้มเสร็จ นำเมล็ดข้าวมาจัดเรียงบนแผ่นตรวจสอบจำนวน 100 เมล็ด
- ทำการกด ข้าวที่ย่อยง่าย เพื่อทำการทดสอบความบริสุทธิ์: ใช้แผ่นกระจกหรือวัสดุโปร่งใสกดทับลงบนเมล็ดข้าวที่เรียงไว้ เพื่อสังเกตลักษณะของเนื้อข้าว
- สังเกตเมล็ดที่ยังเป็น ไต จุดสีขาว ถือว่าไม่ใช้ข้าวหอมมะลิไทย: ขั้นตอนสุดท้ายคือการตรวจสอบเมล็ดข้าวแต่ละเมล็ด หากเมล็ดใดปรากฏลักษณะเป็นไตแป้งสีขาวขุ่นอยู่ตรงกลาง จะถือว่าเมล็ดนั้นเป็นข้าวที่ไม่ได้มาตรฐาน หรือไม่ใช่ข้าวหอมมะลิไทยแท้
จะเห็นได้ว่า กว่าจะผ่านมาตรฐานและได้รับการยอมรับว่าเป็นข้าวหอมมะลิคุณภาพดีนั้น ต้องผ่านกระบวนการตรวจสอบที่ละเอียดในทุกขั้นตอน เพื่อให้ผู้บริโภคมั่นใจได้ว่าจะได้รับประทานข้าวหอมมะลิไทยที่ดีที่สุด สมกับเป็นข้าวที่ได้รับการยอมรับในระดับโลก