10 ประเภทกิจกรรมที่มาตรฐาน “เกษตรอินทรีย์ ACT (IFOAM EU)” ให้การรับรอง
1) การผลิตพืช (Crop Production)
การปลูกพืชไร่–พืชสวนที่งดใช้สารเคมีสังเคราะห์ เน้น
- ปรับปรุงดินด้วยปุ๋ยอินทรีย์และปุ๋ยพืชสด
- หมุนเวียนพืชและปลูกพืชร่วม เพื่อลดศัตรูพืชตามธรรมชาติ
- ใช้เมล็ดพันธุ์อินทรีย์หรือพันธุ์ที่ไม่ดัดแปลงพันธุกรรม (Non-GMO)
2) การแปรรูป (Processing)
โรงงานหรือครัวกลางที่นำวัตถุดิบอินทรีย์มาผลิตอาหาร/เครื่องดื่ม ต้อง
- แยกไลน์ผลิตจากสินค้าทั่วไปชัดเจน
- ห้ามใช้วัตถุเจือปนอาหารสังเคราะห์ที่ไม่อนุญาต
- ติดฉลาก “อินทรีย์” ได้เมื่อส่วนผสม ≥ 95 % เป็นอินทรีย์
3) ปัจจัยการผลิตเพื่อการค้า (Input Manufacturing & Trade)
ผู้ผลิต/ผู้จำหน่าย เมล็ดพันธุ์ ปุ๋ยชีวภาพ วัสดุปรับปรุงดิน จุลินทรีย์ชีวภาพ ฯลฯ
- ต้องแสดงสูตร กระบวนการผลิต และแหล่งวัตถุดิบโปร่งใส
- ผ่านการตรวจว่าไม่มีสารเคมีต้องห้ามปนเปื้อน
4) ผลผลิตจากป่าและพื้นที่ธรรมชาติ (Wild Collection)
เก็บของป่าหรือของธรรมชาติ เช่น เห็ด สมุนไพร ผึ้งโพรง ฯลฯ
- ห้ามทำลายระบบนิเวศ ต้องคงสภาพป่า ≥ 95 %
- เก็บเกี่ยวแบบยั่งยืน (ไม่เก็บเกิน 50 % ต่อรอบ)
5) การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ (Organic Aquaculture)
ฟาร์มปลา กุ้ง หอย ปู ที่ใช้น้ำสะอาดไม่ปนเปื้อน
- ความหนาแน่นสัตว์ต่ำ ลดความเครียดและโรค
- ไม่ใช้ยาปฏิชีวนะ/สารเร่งโต หันมาให้สมุนไพรและอาหารอินทรีย์
6) การเลี้ยงผึ้ง (Organic Beekeeping)
ต้องมีพื้นที่หากินของผึ้งกว้าง 3 กม. ที่ปราศจากสารเคมี
- รังผึ้งทำจากวัสดุธรรมชาติ ไม่ทาสารกันเชื้อรา
- ใช้สมุนไพรแทนยาปฏิชีวนะในการรักษาโรคผึ้ง
7) การเลี้ยงสัตว์ (Livestock Production)
โคนม โคเนื้อ สุกร ไก่ เป็ด แพะ แกะ
- เลี้ยงแบบปล่อยอิสระ มีคอกโปร่ง อากาศถ่ายเท
- อาหาร 100 % อินทรีย์ ไม่มีฮอร์โมนเร่งโต
- จัดการมูลสัตว์เป็นปุ๋ยหมัก ไม่ปล่อยน้ำเสียลงแหล่งน้ำสาธารณะ
8) รายการอาหารอินทรีย์ (Organic Food Service/Retail)
ร้านอาหาร โรงแรม โรงอาหาร หรือร้านค้าปลีกที่จำหน่ายเมนู/สินค้าอินทรีย์
- ต้องแยกวัตถุดิบและที่เก็บเฉพาะ
- เมนูมีสัดส่วนอินทรีย์ตรงตามเกณฑ์ ก่อนติดสัญลักษณ์ “Organic”
9) การรับรองแบบกลุ่ม (Group Certification & ICS)
เหมาะกับ วิสาหกิจชุมชน/สหกรณ์ ที่มีเกษตรกรรายย่อยจำนวนมาก
- ใช้ระบบควบคุมภายใน (ICS) ตรวจคุณภาพกันเองก่อนตรวจจาก ACT
- ลดค่าใช้จ่ายรายบุคคล และสร้างมาตรฐานทั้งกลุ่มพร้อมกัน
10) เครื่องสำอางและผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ (Organic Cosmetics & Wellness)
สบู่ แชมพู สกินแคร์ สมุนไพรอัดเม็ด ฯลฯ
- วัตถุดิบหลักเป็นอินทรีย์ ≥ 95 %
- ห้ามใช้สารกันเสีย ซิลิโคน พาราเบน น้ำหอมสังเคราะห์ที่ไม่อนุญาต
- กระบวนการผลิตต้องเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
ทำไมการมี “ใบรับรองอินทรีย์” จึงสำคัญ?
- สร้างความเชื่อมั่น ให้ผู้บริโภคเห็นว่า “อินทรีย์จริง” ไม่ใช่แค่คำโฆษณา
- เปิดตลาดส่งออก ไปสหภาพยุโรป สหรัฐฯ ญี่ปุ่น ฯลฯ ที่ยอมรับมาตรฐาน ACT/IFOAM
- เพิ่มมูลค่าสินค้า เฉลี่ยสูงกว่าสินค้าทั่วไป 20–30 %
- รักษาสิ่งแวดล้อม ลดการใช้สารเคมีและดูแลความหลากหลายทางชีวภาพ